Human Factors Actueel
Nummer 1; november 2011
Met groot genoegen sturen wij u hierbij de nieuwsbrief Human Factors van de Human Factors Adviesgroep. Na ruim twaalf jaar samengewerkt te hebben in diverse projecten, o.a. op het gebied van crisisbeheersing en rampenbestrijding, hebben Bert Timmermans en Hans Brinkhuis het initiatief genomen de Human Factors Adviesgroep op te richten.
In de praktijk zien wij dat de aandacht voor de ‘menselijke factor’ er wel is, maar dat een integrale inbedding in de organisatie en aanpak van de crisisbeheersing, in de hulpverlenings- en zorgsector nog in de kinderschoenen staat. Met de Human Factors Adviesgroep willen wij hier een flinke impuls aan geven. De luchtvaart heeft decennia lang gewerkt om te komen van een ‘blame’ cultuur naar een werkwijze waarin het leren van fouten als rode draad door de werkprocessen loopt. Wij hebben Erik Timmermans, als zeer ervaren captain in de luchtvaart en safetytrainer gevraagd onze gelederen te versterken, om hiermee de schat aan kennis en ervaring in te brengen. Alle individuele kennis en ervaring is nu gebundeld beschikbaar.
Met vriendelijke groet,
Bert Timmermans, Hans Brinkhuis, Erik Timmermans
Workshop “Leren van de luchtvaart”
Op 1 december aanstaande organiseert de Human Factors Adviesgroep haar tweede workshop “Leren van de luchtvaart”. In deze sector is al veel gedaan om de vliegveiligheid te verbeteren. Daarbij blijken human factors een rol te spelen in tenminste 70% van de incidenten en ongevallen. In de workshop maken we gebruik van de ervaringen in de luchtvaart.
In een flightsimulator worden de deelnemers geconfronteerd met human factors en de manier waarop die het handelen beïnvloeden. Daarmee kunnen de “simulatorervaringen” worden vertaald naar de dagelijkse werksituatie van iedere deelnemer.
We gaan in op het thema “no-blame cultuur”. Leren van fouten en foutpreventie binnen een goede veiligheidscultuur. En we zoomen in op het functioneren van de individuele hulp- of zorgverlener onder bezwarende omstandigheden. Inzicht wordt gegeven in de manier waarop mensen beslissingen nemen en welke belemmerende factoren daar invloed op hebben.
We sluiten af met de vraag: “en wat doe je morgen met deze ervaringen?’
De deelnemers aan de eerste workshop waren zeer tevreden. Enkele uitspraken:
- onderwerp en idee erg goed
- simulator maakt het extra aantrekkelijk om mee te doen
- simulator geeft meer druk dan eigen omgeving
- presentatie met oefening maakt het luchtig; praktisch, maar ook gericht op de noodzaak
- leerzaam gedeelte over zinloosheid van ‘straffen’ bij fouten
- diversiviteit van de dag is prettig; theorie, interactie en simulator
- leerzame discussie/ervaringen vanuit diverse sectoren; heel verschillende ervaringen
- nodigt uit tot vervolg in de eigen werksituatie
De workshop “leren van de luchtvaart” nuttig, spannend en speels. Een leuke dag met een goed rendement!
Wilt u meer informatie of zich inschrijven? Via info@hufa.nl kunt u een brochure aanvragen. Het maximum is 15 deelnemers, dus schrijf u snel in.
BNR-VVAA Zorgdebat “Mag een medicus fouten maken?” De openheid over fouten in de zorg neemt toe
Maandag 31 oktober jl. organiseerden BNR en VVAA een debat met als thema “mogen artsen fouten maken?”
Eerst de feiten volgens onderzoek van de VVAA:
- Driekwart van de medische specialisten geeft toe wel eens een fout te maken.
- Eén kwart daarvan verzwijgt dat
- Negen van de tien huisartsen zeggen wel eens in de fout te gaan.
- Acht van de tien artsen bespreken een misser het liefst met collega’s
- De helft van de onderzochte medici zegt wakker te liggen van een gemaakte fout
- Een derde zegt dat de angst voor het maken van fouten hun zorgverlening negatief beïnvloedt
Uit de cijfers blijkt dat medici zich toenemend bewust worden van het feit dat ze fouten kunnen maken. Daarover ging de discussie tijdens het debat waarbij Human Factors Adviesgroep aanwezig was.
De discussie onder leiding van Harmke Pijpers spitste zich vooral toe op reeds begane medische fouten en de juridische consequenties voor de betrokken medicus (staatstoezicht, tuchtrecht, civiel recht). Daardoor kwam het thema leren van fouten enigszins in de schaduw te staan. Het debat liet echter zonneklaar zien dat sprake is van groeiende openheid. Sprake is van een geleidelijke cultuurverandering, waarbij rol en positie van de arts als lid van een team verandert.
Enkele aanwezigen wezen op de overeenkomsten met de luchtvaart. De afdeling gynaecologie van het Lucas-Andreas Ziekenhuis in Amsterdam vertelde heel bewust gebruik te maken van deze ervaringen. De resultaten daar met betrekking tot patiëntveiligheid zijn uiterst bemoedigend.
Ook uw zorginstelling kan veiliger. De Human Factors Adviesgroep kan u daarbij ondersteunen. Veertig jaar ervaring in de luchtvaart staan u daarbij ten dienste, evenals onze consultancy ervaring als arts en bedrijfskundigen in de zorg- en hulpverleningssector.
Via info@hufa.nl zien wij uw reactie op deze nieuwsbrief graag tegemoet.
Wilt u ons liever spreken, dat kan dat via: Bert Timmermans; 0651-352331 of Hans Brinkhuis; 0653-645213.
Heeft u onze prachtige nieuwe website al bekeken? www.hufa.nl geeft actueel nieuws en informatie over wat wij voor u kunnen betekenen.
Wij sturen u graag een paar keer per jaar een inhoudelijke nieuwsbrief op het thema Human Factors toe.